Landbouwdag: toen en nu
In 1884 vond de eerste Landbouwdag plaats en nu, 140 jaar later, is het evenement niet meer weg te denken uit de binnenstad van Alkmaar. Hoewel een aantal tradities na al die jaren nog steeds overeind is gebleven, is de Landbouwdag ook met z’n tijd meegegaan. Vanaf dit jaar wordt de Landbouwdag vernieuwd. Met Wim van Reenen, momenteel secretaris van het bestuur van de organisatie, blikken we terug én vooruit.
Wim van Reenen is destijds vanuit zijn rol als directeur van Vonk als bestuurslid bij de Landbouwdag aangeschoven. “Het toenmalige Clusius College was al betrokken bij de organisatie van de Landbouwdag. Mijn voorganger had 25 jaar een bestuurstaak en de rol van Vonk is sindsdien groter geworden. De verbinding tussen het evenement en de school is belangrijk en dat maakt een bestuursrol voor de hand liggend.”
Tradities tijdens Landbouwdag
Waar de Landbouwdag ooit begon als 5-jaarlijks evenement, is het inmiddels elk jaar een terugkerende traditie, evenals de bijbehorende Lappendag. Wim: “De Landbouwdag was destijds vooral een dag waarop de boeren met hun vee naar Alkmaar kwamen om te handelen. Van de opbrengst van hun vee ging de boerin vervolgens op de lappenmarkt stoffen kopen om er nieuwe kleding van te kunnen maken. De Landbouwdag en Lappendag van weleer maken we met een tentoonstelling van oude foto’s tijdens de huidige editie van het evenement zichtbaar in het straatbeeld.”
Veranderingen Landbouwdag
In de jaren `90 werden er vooral schapen verhandeld op de Landbouwdag. “Sinds begin 2000 zijn er, vanwege mond-en-klauwzeer, geen schapen meer aanwezig. In dat gat is de opleiding Paardenhouderij van Vonk gesprongen. Sindsdien is er een paardententoonstelling en -keuring op het Waagplein. Daarnaast zijn er nog steeds koeien, zogenaamd vleesvee, en geiten te vinden, al waren die er in 2023 ook even niet vanwege het blauwtongvirus. Ooit waren er ook kleindieren, maar dat is in deze tijd, waarin dierenwelzijn belangrijker is geworden, niet meer gewenst. Inmiddels is het evenement uitgebreid met een streekproductenmarkt en zijn ook andere opleidingen van Vonk aangesloten, zoals de opleidingen Voeding en Bloemen. Voor de opleidingen is het Onderwijsplein dit jaar nieuw, waar startups van de opleiding Voeding zich presenteren en ook een aantal activiteiten zal zijn.”
Innovaties agrarische sector
Naast de traditionele onderdelen met paardententoonstelling, vleesvee, geiten, een lappendag en een streekproductenmarkt, verschuift de focus van de Landbouwdag de komende jaren deels richting innovaties. “Bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid en hoe men daar in de agrarische sector zo goed mogelijk mee om gaat. En we richten ons meer op technologie. Op de Paardenmarkt laten we dan ook moderne machines uit de agrarische sector zien en tonen we welke technologie het werk in de sector duurzamer, maar ook vaak makkelijker maakt. Zo kan er met een spotsprayer, die plantensoorten herkent, heel nauwkeurig een gewasbeschermingsmiddel worden gespoten, om een voorbeeld te noemen. We vinden het belangrijk om dat wat de agrarische sector in de regio biedt te verbinden met het publiek. Dat is ook de doelstelling van onze stichting. Daarnaast vindt gemeente Alkmaar, met wie we samen optrekken, het belangrijk om te laten zien wat er in de achtertuin van Alkmaar allemaal gebeurt. Dat komt allemaal samen op de Landbouwdag.”
Groter publiek aanspreken
De organisatie van de Landbouwdag is in handen van Stichting Alkmaar Agrarisch Centrum (SAAC). “In de wetenschap dat we de Landbouwdag willen laten voortbestaan en de continuïteit willen waarborgen, zijn we ons bewust dat we ook naar de toekomst moeten kijken. Daarbij willen we relevant zijn voor alle doelgroepen en in de toekomst meer jongeren betrekken bij ons evenement. Daarom willen we ook leuke activiteiten organiseren met en voor leerlingen van de basisscholen en de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Aan die plannen wordt vanaf 2025 verder uitwerking gegeven. Met nieuwe mensen en nieuwe ideeën willen we meer betrokkenheid bewerkstelligen en andere doelgroepen enthousiasmeren.”
Bewustwording
Om meerdere redenen verandert de insteek van de Landbouwdag door de jaren heen. “De Landbouwdag is meer en meer verworden tot een dag waarop de agrarische sector rondom Alkmaar laat zien wat ze in huis heeft. Daar hoort nog steeds vee bij, maar daarnaast ook technologie, modern materieel en innovaties op het gebied van voedsel en voedselverwerking. We willen een eerlijk beeld van de agrarische sector geven, een genuanceerde toelichting op alles wat er in het nieuws over deze sector gezegd wordt. De Landbouwdag is een gezellige familiedag geworden waar stadsbewoners, boeren en leerlingen samenkomen.”